ลำดับขั้นตอนการฟัง
1.
ขั้นตอนเตรียมความพร้อม
ในการเตรียมความพร้อม การสอนฟังนี้
จะเน้นประโยชน์ของการฟัง โดยให้นักเรียนฟังแล้วแยกเสียงต่างๆโดยเน้นการฟังคำพูด
ฟังเสียงดนตรี ฟังเสียงธรรมชาติทั้งที่เป็นสิ่งมีชีวิตและไม่มีชีวิต
ฟังเสียงที่แสดงอารมณ์ต่างๆฟังเสียงสัญญานแต่ล่ะชนิด ฟังเสียงที่มีละดับเสียงที่แตกต่างกัน
คำที่มีความหมายต่างกันแม้จะออกเสียงอย่างเดียวกัน เช่น คำพ้อง คำที่มีพยางค์เดียว
กลุ่มคำและประโยค และสามารถจับใจความที่เน้นความหมายตรงกับความหมายโดยนัยได้
รวมทั้งฟังเรื่องราวหรือบทร้องกรองได้เข้าใจ
2.
ขั้นฝึกการปฎิบัติตนในการฟัง
และมารยาทในการฟัง
ในขั้นนี้จำเป็นต้องฝึกควบคู่ไปกับทักษะต่างๆและฝึกข้อปฎิบัติไปทีละเล็กทีละน้อยจะหวังผลตอบในการฝึกเพียงครั้งเดียว
ขั้นเดียวได้ยาก อย่าสอนโดยวิธีให้ท่องจำแต่ฝึกให้ปฎิบัติจริงทุกครั้งที่มีการสอน
เช่น เน้นการปฎิบัติตนในการฟังดังนี้
·
ไม่พูดคุยหรือเล่นในขณะที่ฟัง
รู้จักสำรวม
·
ไม่ส่งเสียงหรือแสดงกิริยาไม่เหมาะสม
เช่น โฮ่ ฮา เคาะโต๊ะหรือพูดแซง ฯลฯ
·
ขออนุญาตก่อนพูด ซักถาม เช่น
ยกมือขอพูด ฯลฯ
·
หากจำเป็นจะออกจากที่ประชุมในขณะที่ฟัง
ต้องแสดงความเคราพหรือขออนุณาตก่อน
·
ปรบมือให้เกียรติเมื่อพูดจบแล้วหรือเมื่อได้ฟังข้อความที่พอใจ
·
มีสมาธิในการฟังคือฟังอย่างตั้งใจและมีจิตใจจดจ่อในสิ่งที่ฟังเป็นเวลานานพอสมควร
อย่างน้อยครั้ง 15 นาที (เมื่อเริ่มฝึกอาจมีสมาธิได้เพียง 1-2 นาทีแล้วค่อยๆเพิ่มมากขึ้น)
·
คัดค้านอย่างสุขภาพถ้าไม่เห็นด้วยข้อความที่ฟังหลังจากผู้พูดพูดจบแล้ว
3.
ขั้นฝึกทักษะในการฟัง
เมื่อนักเรียนฝึกทักษะพื้นฐานในการฟังแล้วจึงฝึกทักษะในการฟังที่นำไปใช้ในการสื่อความหมายและการใช้ประโยชน์ในการเรียนอย่างมีประสิทธิภาพต่อไป
·
ฟังและปฎิบัติตามคำสั้งหรือสัญญานได้ต้องตั้งใจฟังแยกเสียงคำได้ถูกและรู้จักคำและความหมายอย่างน้อยตามที่หลักสูตรกำหนด
·
ฟังและปฎิบัติตามคำแนะนำได้ต้องตั้งใจฟังและมีสมาธิในการฟัง
·
ฟังและจับใจความได้
(มีสมาธิและจดจำได้มากและนาน)
·
ฟังและเข้าใจเนื้อเรื่องโดยตลอดแล้วเล่าใหม่ได้อย่างครบถ้วน
·
ฟังและตอบคำถามเกี่ยวกับเรื่องที่ฟังได้
·
ฟังและให้ความเห็นสนับสนุนและขัดแย้งได้
·
ฟังและคาดคะเนความคิดของผู้พูดได้
·
ฟังคำอธิบาย
·
ฟังเพื่อรายงานต่อผู้อื่นเพื่อฝึกให้สามารถเก็บความสามารถนำไปถ่ายทอดให้ผู้อื่นฟังได้
·
ฟังเพื่อการเรียนรู้
ขึ้นอยู่กับความสามารถของผู้ฟังที่ตัดส่วนที่ไม่สำคัญออกโดยจับเฉพาะประเด็นสำคัญๆแล้วสรุปเป็นความคิดหรือความรู้
·
ฟังเพื่อวิเคราะห์
คือรู้จักข้อเท็จจริง
ซึ่งผู้ฟังจะต้องใช้คำวิจารณญาณและรู้จักวิเคราะห์เรื่องราวด้วยความรู้สึกเป็นกลาง
·
การฟังการสนทนา
เป็นทักษะที่จำเป็นในการเข้าสมาคม
การพูดที่ดีต้องอาศัยการฟังที่ดี
·
ไม่ฟังเพื่อจับผิด
·
มีมารยาทในการฟัง
4.
ขั้นพัฒนาสมรรถภาพในการฟัง
คือนำความรู้จากสิ่งที่ฟังมาประยุกต์ใช้ได้ฟังเรื่องราวแล้วสามารถแสดงความคิดเห็นจากเรื่องที่ฟัง
ข้อมูลมาจาก
รค.ทัศนีย์ ศุภเมธี กศ.บ (เอกภาษาไทย สาขาการประถมศึกษา)
ผู้จัดพิมพ์.สถาบันราชภัฏธนบุรี พิมพ์ครั้งที่ 1 พ.ศ. 2542
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น